Γράφει ο Δρ. Adam Taleb, Επεμβατικός Καρδιολόγος & Διευθυντής Τμήματος Σύμπλοκης Στεφανιαίας Νόσου – Χρονίων Ολικών Αποφράξεων (CTO), Δομικών Καρδιοπαθειών και Πνευμονικής Αγγειοπλαστικής Ιατρικό Κέντρο Αθηνών.
Η πνευμονική υπέρταση λόγω χρόνιας θρομβοεμβολικής νόσου (ΧΘΠΥ) είναι χρόνια νόσος που μακροπρόθεσμα οδηγεί σε ανεπάρκεια της δεξιάς κοιλίας και μοιραία στον θάνατο. Για την αναχαίτηση αυτής της πορείας, πρώτης γραμμής θεραπεία είναι η θρομβοενδαρτερεκτομή των πνευμονικών αρτηριών (PTE) σε συνδυασμό με φαρμακευτική αγωγή. Όλοι οι ασθενείς με ΧΘΠΥ υποβάλλονται σε αντιπηκτική αγωγή, εκτός αν είναι υψηλού αιμορραγικού κινδύνου. Σε αυτούς που είναι υψηλού αιμορραγικού κινδύνου, τοποθετείται «φίλτρο» στην κάτω κοίλη φλέβα για προστασία από νέα επεισόδια πνευμονικής εμβολής. Η PTE είναι μια επέμβαση εργώδης, που θεωρητικά μπορεί να οδηγήσει σε ίαση, όταν έχουν επιλεγεί οι κατάλληλοι ασθενείς. Εκτός από ανατομικούς λόγους απόρριψης ενός ασθενούς για PTE, ιδιαίτερα δύσκολη είναι η πρόσβαση σε κέντρο που να πραγματοποιεί τόσο απαιτητική επέμβαση, αφού είναι ελάχιστα αυτά που ειδικεύονται στην επέμβαση αυτή.
Η αγγειοπλαστική πνευμονικών αρτηριών είναι μια σύγχρονη, διαδερμική επέμβαση, ένα καινούριο «εργαλείο στη φαρέτρα» των επεμβατικών καρδιολόγων για την αντιμετώπιση της ΧΘΠΥ.
Τι είναι η αγγειοπλαστική των πνευμονικών αρτηριών;
Είναι η ελάχιστα επεμβατική μέθοδος διάνοιξης των στενώσεων των πνευμονικών αρτηριών με τη χρήση καθετήρων διαδερμικά, χωρίς να πραγματοποιείται στερνοτομή και ενδαρτερεκτομή. Αρχικά, τοποθετείται ένας καθετήρας από τη μηριαία φλέβα του ποδιού, υπό τοπική αναισθησία, που φτάνει μέχρι τους κλάδους των πνευμονικών αρτηριών. Χρησιμεύει για τη λήψη αγγειογραφικών εικόνων, όπου το αίμα στον αυλό των αρτηριών εκτοπίζεται από την σκιαγραφική ουσία και διαγιγνώσκονται οι υπάρχουσες στενώσεις. Στη συνέχεια, αν απαιτείται, διαμέσου των καθετήρων τοποθετούνται σύρματα-οδηγοί μέσω των οποίων προωθούνται τα μπαλόνια για τη διενέργεια της αγγειοπλαστικής. Τα μπαλόνια με την έκπτυξή τους ανοίγουν τον στενωμένο από θρόμβο αυλό, αποκαθιστώντας τη ροή αίματος στους κλάδους και μειώνοντας έτσι την πίεση στις πνευμονικές αρτηρίες και κατ’επέκταση στην πίεση της δεξιάς κοιλίας. Ο ασθενής λαμβάνει μόνο τοπική αναισθησία, γιατί είναι σημαντικός ο έλεγχος της αναπνοής και ο συγχρονισμός του Επεμβατικού Καρδιολόγου με τον ασθενή για τη διενέργεια της αγγειοπλαστικής. Η αγγειοπλαστική βελτιώνει τις αιμοδυναμικές παραμέτρους της πνευμονικής κυκλοφορίας και σταδιακά καταλήγει στην κλινική βελτίωση των ασθενών, συνήθως μετά από τρείς με τέσσερις συνεδρίες. Μετά την αγγειοπλαστική, ο ασθενής θα παραμείνει στο νοσοκομείο για παρακολούθηση μία ημέρα και θα πάρει εξιτήριο την επομένη της επέμβασης.
Ποιοι ασθενείς είναι κατάλληλοι να υποβληθούν στην επέμβαση αυτή;
Όλοι οι ασθενείς με ΧΘΠΥ δυνητικά μπορούν να υποβληθούν σε αγγειοπλαστική πνευμονικών αρτηριών. Πρώτης γραμμής θεραπεία της ΧΘΠΥ είναι η χειρουργική αντιμετώπιση με ενδαρτερεκτομή. Όταν όμως οι θρομβωτικές στενώσεις είναι περιφερικά στις πνευμονικές αρτηρίες και όχι κεντρικά, δεν είναι προσβάσιμες χειρουργικά. Τότε η μοναδική λύση είναι η αγγειοπλαστική. Επίσης, σε ασθενείς που ήδη έχουν υποβληθεί σε PTE, αλλά οι πιέσεις στην πνευμονική κυκλοφορία είναι ακόμα υψηλές, η αγγειοπλαστική αποτελεί μια λύση για την κλινική βελτίωση των ασθενών. Τέλος, σε κέντρα όπου η χειρουργική αντιμετώπιση δεν είναι διαθέσιμη, η αγγειοπλαστική αποτελεί μια καλή λύση για τους ασθενείς με ΧΘΠΥ.
Ποια η διαδικασία;
Ο ασθενής προσέρχεται για την αγγειοπλαστική νηστικός. Αν στην φαρμακευτική αγωγή του περιλαμβάνονται αντιπηκτικά φάρμακα, έχει προηγηθεί συνεννόηση για την κατάλληλη στιγμή διακοπής τους ή τροποποίηση της δοσολογίας τους. Η διάρκεια της επέμβασης είναι περίπου 2 ώρες και στη συνέχεια ο ασθενής μεταφέρεται από το Αιμοδυναμικό εργαστήριο σε ένα θάλαμο ανάνηψης και παρακολούθησης σε τηλεμετρία (μόνιτορ καταγραφής ρυθμού) για τις πρώτες ώρες μετά την αγγειοπλαστική. Θεμελιώδους σημασίας είναι η συμμόρφωση του ασθενούς με τη φαρμακευτική αγωγή μετά την αγγειοπλαστική. Άμεσα ξεκινάει την αντιπηκτική αγωγή και επανέρχεται στις καθημερινές του δραστηριότητες. Ο ασθενής παραμένει στο νοσοκομείο για 24ωρη παρακολούθηση και παίρνει εξιτήριο την επόμενη ημέρα.
Πόσο κοστίζει; Είναι προσιτό το κόστος και οι τιμές;
Το κόστος της αγγειοπλαστικής κυμαίνεται ανάλογα με τα υλικά που θα απαιτηθούν για την ολοκλήρωσή της, αλλά παραμένει προσιτό σε όλους. Για περισσότερες πληροφορίες είναι απαραίτητη η συνάντηση με τον ασθενή και η πλήρης αξιολόγηση του φακέλου του.