Γράφει ο Δρ. Adam Taleb, Επεμβατικός Καρδιολόγος & Διευθυντής Τμήματος Σύμπλοκης Στεφανιαίας Νόσου – Χρονίων Ολικών Αποφράξεων (CTO), Δομικών Καρδιοπαθειών και Πνευμονικής Αγγειοπλαστικής Ιατρικό Κέντρο Αθηνών.
Η διαδερμική – διακαθετηριακή επιδιόρθωση της ανεπάρκειας της μιτροειδούς βαλβίδας αποτελεί μια από τις πλέον σύγχρονες επεμβάσεις στην Επεμβατική Καρδιολογία.
Η ανεπάρκεια της μιτροειδούς βαλβίδας είναι μια βαλβιδοπάθεια που εκδηλώνεται με δύσπνοια (δυσκολία στην αναπνοή με την προσπάθεια), εύκολη κόπωση και σε προχωρημένο βαθμό πνευμονικό οίδημα. Μακροχρόνια, η σοβαρή ανεπάρκεια μιτροειδούς μπορεί να οδηγήσει στην εμφάνιση πνευμονικής υπέρτασης και κολπικής μαρμαρυγής.
Το πρόβλημα μπορεί να εντοπίζεται τόσο στην δομή της μιτροειδούς βαλβίδας (γλωχίνες, δακτύλιος, τενόντιες χορδές) που αποτελεί την πρωτοπαθής νόσο, όσο και στη διάταση και αναδιαμόρφωση της αριστερής κοιλίας της καρδιάς, που χαρακτηρίζεται δευτεροπαθής νόσος, που προκαλεί την διάταση του δακτυλίου της μιτροειδούς βαλβίδας και τελικά την ανεπάρκεια της βαλβίδας.
Η ιδανική και πρώτης γραμμής θεραπεία είναι η χειρουργική επιδιόρθωση της μιτροειδούς. Σε ασθενείς υψηλού χειρουργικού κινδύνου μπορεί να επιτευχθεί επιδιόρθωση της ανεπάρκειας της μιτροειδούς βαλβίδας διαδερμικά, με την συσκευή Mitraclip. Η επέμβαση πραγματοποιείται από την μηριαία φλέβα, υπό γενική νάρκωση, και με την καθοδήγηση ακτινοσκόπησης και διοισοφαγείου υπερηχογραφήματος.
Το Mitraclip συμπλησιάζει την πρόσθια με την οπίσθια γλωχίνα της μιτροειδούς βαλβίδας, μιμούμενο την τεχνική του “ράμματος Alfieri”, και περιορίζει την ανεπάρκειά της, μειώνοντας έτσι τα συμπτώματα του ασθενούς.
Ποια τα κριτήρια επιλογής του Mitraclip;
Τα κριτήρια για να επιλεγεί το Mitraclip ως θεραπευτική μέθοδος είναι η ύπαρξη χρόνιας, μέτριας προς σοβαρής ή σοβαρής ανεπάρκειας μιτροειδούς βαλβίδας (3+/4+) πρωτοπαθούς αιτιολογίας, συμπτωματική καρδιακή ανεπάρκεια ταξινομούμενη ως NYHA class III ή IV, προσδοκώμενη επιβίωση τουλάχιστον 2 έτη, ανατομικά δυνατή διαδερμική επιδιόρθωση και ο ασθενής να έχει συννοσηρότητες που να τον κατατάσσουν υψηλού χειρουργικού κινδύνου για ανοιχτή χειρουργική επιδιόρθωση, όπως σοβαρά επασβεστωμένη «πορσελανοίδη» αορτή, σοβαρή πνευμονική υπέρταση ή ηπατική ανεπάρκεια.
Το Mitraclip αντενδείκνυται ως θεραπεία σε ασθενείς που δεν ανέχονται αντιπηκτική αγωγή, σε βαλβιδοπάθεια ρευματικής αιτιολογίας με συνοδό στένωση μιτροειδούς βαλβίδας, σε ενεργή ενδοκαρδίτιδα, καθώς και σε περίπτωση ύπαρξης θρόμβου στην κάτω κοίλη φλέβα ή ενδοκαρδιακά (συνήθως στο ωτίο του αριστερού κόλπου).
Η επέμβαση πραγματοποιείται υπό γενική νάρκωση, για να είναι ανεκτή από τον ασθενή αφού απαιτείται η χρήση διοισοφαγείου υπερηχογραφήματος για την παρακέντηση του μεσοκολπικού διαφράγματος καθώς και για την τοποθέτηση του Mitraclip στη μιτροειδή βαλβίδα. Στόχος της διαδερμικής τοποθέτησης του Mitraclip είναι η μείωση της ανεπάρκειας, χωρίς να δημιουργηθεί σοβαρή στένωση της μιτροειδούς βαλβίδας. Κάθε φορά που τοποθετείται το clip, γίνεται πλήρης υπερηχοκαρδιογραφικός έλεγχος για την αξιολόγηση της ανεπάρκειας. Μόνο όταν και εφόσον είναι ικανοποιητικό το αποτέλεσμα, το clip αποδεσμεύεται στη βαλβίδα και οι καθετήρες απομακρύνονται.
Σημαντική είναι η περιεγχειρητική ρύθμιση των αντιπηκτικών φαρμάκων του ασθενούς. Μεγάλο ποσοστό των ασθενών λαμβάνουν αντιπηκτική ή αντιαιμοπεταλιακή αγωγή πριν την επέμβαση, για κολπική μαρμαρυγή ή στεφανιαία νόσο αντίστοιχα. Σε αυτές τις περιπτώσεις, γίνεται ενημέρωση του ασθενούς για την κατάλληλη στιγμή διακοπής των αντιπηκτικών φαρμάκων πρίν την επέμβαση. Αφού τοποθετηθεί το Mitraclip, γίνεται επανέναρξη της κατάλληλης κατά περίπτωση αγωγής, είτε με αντιπηκτικά είτε με αντιαιμοπεταλιακά φάρμακα.
Στις κλινικές μελέτες που πραγματοποιήθηκαν για την αξιολόγηση του Mitraclip, οι ασθενείς στους οποίους επιτεύχθηκε σημαντική μείωση της ανεπάρκειας της μιτροειδούς βαλβίδας παρουσίασαν μείωση του όγκου του αριστερού κόλπου και της αριστερής κοιλίας, θετική αναδιαμόρφωση της αριστερής κοιλίας, βελτίωση της φυσικής κατάστασής τους καθώς και της ποιότητας ζωής τους.