Το τυπικό ηλεκτροκαρδιογράφημα παρέχει πληροφορίες για την ηλεκτρική δραστηριότητα του μυοκαρδίου για διάρκεια 10 δευτερολέπτων, χρόνος που είναι αρκετός για τη διάγνωση οξέων περιστατικών.
Όταν όμως υπάρχει διαλείπουσα παθολογία ή απαιτείται η καταγραφή της ηλεκτρικής δραστηριότητας της καρδιάς για μεγαλύτερη διάρκεια, η λύση είναι η χρήση holter ρυθμού. Αντί δηλαδή για μια «φωτογραφική» στιγμιαία καταγραφή της ηλεκτρικής δραστηριότητας της καρδιάς, καταγράφεται με «βίντεο» μεγάλη διάρκεια που βοηθά σε συγκεκριμένους ασθενείς για τη διάγνωση καρδιολογικών παθήσεων.
Πότε χρησιμοποιείται το holter ρυθμού και για πόσο;
Το holter ρυθμού μπορεί να καταγράψει την ηλεκτρική δραστηριότητα της καρδιάς από 24 – 48 ώρες έως και 14 μέρες ανάλογα με τη χρησιμοποιούμενη συσκευή, ενώ υποδόρια εμφυτεύεται η συσκευή ILR (Implantable Loop Recorder), με δυνατότητα καταγραφής έως και 3 χρόνια.
Είναι η συνηθέστερα χρησιμοποιούμενη τεχνολογία για τη διερεύνηση ασθενών με συμπτώματα που παραπέμπουν σε καρδιακές αρρυθμίες ή διαταραχές της ηλεκτρικής αγωγιμότητας της καρδιάς, όπως η συγκοπή/λιποθυμικό επεισόδιο, τα προλιποθυμικά επεισόδια, η ζάλη και το αίσθημα παλμών.
Αν τα συμπτώματα αυτά παρουσιάζονται σε καθημερινή βάση, το holter 24ώρου ή 48ώρου μπορεί να είναι αρκετό για να καταγράψει ένα επεισόδιο και να διαγνωστεί η υποκείμενη αρρυθμία. Αν όμως παρουσιάζονται σπανιότερα, τότε απαιτείται καταγραφή με συσκευές που διαρκούν περισσότερο, όπως το ILR.
Εκτός από τη διερεύνηση αυτών των ασθενών, η καταγραφή με holter είναι απαραίτητη και για την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας της θεραπείας, όπως για παράδειγμα στην κολπική μαρμαρυγή για τον έλεγχο της καρδιακής συχνότητας ή μετά από κατάλυση κολπικής μαρμαρυγής (ablation) για την αποτελεσματικότητά της. Ασθενείς που έχουν υποστεί εγκεφαλικό επεισόδιο είναι απαραίτητο να διερευνηθούν για παρουσία κολπικής μαρμαρυγής, που θα μπορούσε να σχετίζεται με το εγκεφαλικό, και να ξεκινήσουν θεραπεία με αντιπηκτική αγωγή.
Παράλληλα, σε ασθενείς με υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια, με σύνδρομο long QT, με αρρυθμιογόνο μυοκαρδιοπάθεια δεξιάς κοιλίας, με διατατική μυοκαρδιοπάθεια, με συγγενείς ανωμαλίες ή με σύνδρομο Brugada, είναι απαραίτητος ο έλεγχος για ύπαρξη αρρυθμιών καθώς και για την απόφαση εμφύτευσης απινιδωτή.
Τέλος, η τοποθέτηση holter είναι σημαντική για την πρόγνωση ασθενών μετά από οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου και μειωμένο κλάσμα εξώθησης, καθώς η παρουσία κοιλιακών αρρυθμιών μετά από πρόσφατο έμφραγμα αυξάνει τον κίνδυνο αιφνιδίου θανάτου.
Πώς τοποθετείται το holter ρυθμού;
Το holter είναι μια μικρή φορητή συσκευή, που συνδέεται μέσω ηλεκτροδίων με αυτοκόλλητα στο στέρνο και καταγράφει την καρδιακή ηλεκτρική δραστηριότητα για διάστημα 24 – 48 ωρών. Δεν περιορίζει την ελεύθερη κίνηση του ασθενούς και επιτρέπει την καταγραφή κατά την καθημερινή δραστηριότητα.
Έτσι ο ασθενής μπορεί να το «φοράει» καθόλη τη διάρκεια της ημέρας, στο σπίτι αλλά και εκτός σπιτιού, χωρίς να περιορίζει τη δραστηριότητά του, επιτρέποντας την αξιολόγηση της καρδιάς σε πραγματικές συνθήκες. Μετά το πέρας της καταγραφής, γίνεται ανάλυση των δεδομένων με ειδικό λογισμικό και η αναφορά των αποτελεσμάτων γίνεται άμεσα.
Σε περίπτωση που κριθεί σκόπιμο να παρακολουθηθεί ο ασθενής για μεγάλο διάστημα, γίνεται υποδόρια εμφύτευση του ILR, επέμβαση που πραγματοποιείται με τοπική αναισθησία και δεν απαιτεί ιδιαίτερη προετοιμασία πριν ή νοσηλεία μετά την πράξη.
Η μετάδοση των αποτελεσμάτων γίνεται ασύρματα, και, αφού ολοκληρωθεί η καταγραφή, εξίσου εύκολα αφαιρείται η συσκευή.
Ποιο το κόστος και οι τιμές;
Το κόστος της τοποθέτησης και ανάλυσης των αποτελεσμάτων ενός holter ρυθμού είναι προσιτό και η εξέταση μπορεί να προγραμματιστεί μετά από συνεννόηση. Είναι ασφαλές για τον ασθενή και καθιστά δυνατή τη διάγνωση πολλών αρρυθμιών. Δεν υπάρχει περιορισμός όσον αφορά την επαναληψιμότητα της μελέτης και υπάρχει πληθώρα συσκευών ανάλογα με την απαιτούμενη διάρκεια καταγραφής.