Γράφει ο Δρ. Adam Taleb, Επεμβατικός Καρδιολόγος & Διευθυντής Τμήματος Σύμπλοκης Στεφανιαίας Νόσου – Χρονίων Ολικών Αποφράξεων (CTO), Δομικών Καρδιοπαθειών και Πνευμονικής Αγγειοπλαστικής Ιατρικό Κέντρο Αθηνών.
Η ανατομία της μιτροειδούς βαλβίδας αποτελεί μια από τις προκλήσεις στην Επεμβατική Καρδιολογία γιατί καθιστά σύνθετη τη διαδερμική επίλυση της παθολογίας της. Η ανεπάρκεια της μιτροειδούς βαλβίδας εκδηλώνεται στους ασθενείς με δύσπνοια, εύκολη κόπωση, πνευμονικό οίδημα, πνευμονική υπέρταση και κολπική μαρμαρυγή.
Η παθολογία μπορεί να αφορά τόσο την δομή της μιτροειδούς βαλβίδας (γλωχίνες, δακτύλιος, τενόντιες χορδές), που αποτελεί την πρωτοπαθή νόσο, όσο και τη διάταση και αναδιαμόρφωση της αριστερής κοιλίας της καρδιάς, που χαρακτηρίζεται δευτεροπαθής νόσος, και προκαλεί την διάταση του δακτυλίου της μιτροειδούς βαλβίδας και τελικά την ανεπάρκεια της βαλβίδας. Πρώτης γραμμής θεραπεία είναι η χειρουργική επιδιόρθωση της μιτροειδούς. Τα τελευταία χρόνια έχει αναπτυχθεί μέθοδος διαδερμικής επιδιόρθωσης της μιτροειδούς βαλβίδας με τη συσκευή Mitraclip, που επιδεικνύει θεαματικά αποτελέσματα στους κατάλληλους ασθενείς.
Διαδερμική Αντικατάσταση Μιτροειδούς Βαλβίδας: Διαδικασία
Με τη στροφή της Ιατρικής σε ολοένα λιγότερο επεμβατικές μεθόδους τα τελευταία χρόνια πραγματοποιείται και διαδερμική αντικατάσταση μιτροειδούς βαλβίδας. Μπορεί να γίνει τόσο στη θέση της φυσικής μιτροειδούς βαλβίδας, όσο και σε ασθενείς που στο παρελθόν είχαν υποβληθεί σε αντικατάσταση της μιτροειδούς βαλβίδας με βιοπροσθετική βαλβίδα ή είχαν υποβληθεί σε χειρουργική επιδιόρθωση με τοποθέτηση δακτυλίου. Στην περίπτωση που η χειρουργικά τοποθετημένη βαλβίδα παρουσιάσει στένωση ή ανεπάρκεια, μπορεί να τοποθετηθεί διαδερμικά μια νέα βιοπροσθετική βαλβίδα, ώστε ο ασθενής να αποφύγει ένα δεύτερο ανοιχτό χειρουργείο.
Η επέμβαση πραγματοποιείται υπό γενική νάρκωση, για να είναι ανεκτή από τον ασθενή αφού απαιτείται η χρήση διοισοφαγείου υπερηχογραφήματος για την παρακέντηση του μεσοκολπικού διαφράγματος καθώς και για την τοποθέτηση της βιοπροσθετικής βαλβίδας στην προυπάρχουσα μιτροειδή βαλβίδα. Η προσπέλαση γίνεται από τη μηριαία φλέβα, από όπου τοποθετούνται οι καθετήρες στην καρδιά και γίνεται η προώθηση και τοποθέτηση της καινούριας βαλβίδας.
Αφού ελεγχθεί ακτινοσκοπικά και υπερηχογραφικά η τοποθέτηση της βαλβίδας, γίνεται πλήρης υπερηχογραφικός έλεγχος για την αξιολόγησή της καθώς και για την ύπαρξη στένωσης στο χώρο εξόδου της αριστερής κοιλίας. Όταν το αποτέλεσμα είναι ικανοποιητικό, οι καθετήρες απομακρύνονται και ο ασθενής μεταφέρεται για 24ωρη παρακολούθηση στη μονάδα εντατικής θεραπείας. Ο ασθενής παίρνει εξιτήριο 48 ώρες μετά την επέμβαση.
Προεγχειρητικά, ο ασθενής υποβάλλεται σε αξονική τομογραφία καρδιάς με σκοπό την κατανόηση της ανατομίας του μιτροειδικού δακτυλίου και τον υπολογισμό του «νέου χώρου» εξόδου της αριστερής κοιλίας (neo- LVOT), για αποφυγή της στένωσης του χώρου εξόδου και πρόκληση αιμοδυναμικής στένωσης υπό την αορτική βαλβίδα.
Σημαντική παράλληλα είναι η περιεγχειρητική ρύθμιση των αντιπηκτικών φαρμάκων. Μεγάλο ποσοστό των ασθενών λαμβάνουν αντιπηκτική ή αντιαιμοπεταλιακή αγωγή πριν την επέμβαση, για κολπική μαρμαρυγή ή στεφανιαία νόσο αντίστοιχα. Σε αυτές τις περιπτώσεις, γίνεται ενημέρωση του ασθενούς για την κατάλληλη στιγμή διακοπής των αντιπηκτικών φαρμάκων πριν την επέμβαση. Αφού τοποθετηθεί η βαλβίδα, γίνεται επανέναρξη της κατάλληλης κατά περίπτωση αγωγής, συνήθως με αντιπηκτικά και σπανιότερα με αντιαιμοπεταλιακά φάρμακα.
Η διαδερμική αντικατάσταση της μιτροειδούς βαλβίδας είναι επέμβαση που αποσκοπεί να διορθώσει την παθογένεια της μιτροειδούς βαλβίδας σε ασθενείς που είναι υψηλού χειρουργικού κινδύνου. Στο πνεύμα της εποχής, με τάση προς λιγότερο επεμβατικές μεθόδους, καθοδηγούμενοι ακτινοσκοπικά και με διοισοφάγειο υπέρηχο, είναι εφικτή η διαδερμική τοποθέτηση βιοπροσθετικής βαλβίδας στη θέση της μιτροειδούς, χωρίς να απαιτηθεί στερνοτομή. Έτσι, εκτός της επίλυσης του προβλήματος της βαλβίδας, επιτυγχάνεται και ταχεία ανάρρωση του ασθενούς, με την πλειοψηφία των ασθενών να παίρνουν εξιτήριο από το νοσοκομείο σε 48 ώρες.